شبکه روزنامه‌نگاری با داده در دنیای خبرنگاری عرب آغاز به کار می‌کند

وقتی صحبت روزنامه‌نگاری داده در خاورمیانه می‌رسد یک نام خودنمایی می‌کند. عمرو العراقی یک روزنامه‌نگار داده‌ست که روزنامه‌نگاری وابسته به داده را در خاورمیانه ترویج داده است. در سال ۲۰۱۲، infotimes.org را راه اندازی کرد که یک وبسایت عربی تخصصی در روزنامه‌نگاری داده در منطقه است. از آن زمان به بعد، به همراه موسسه‌اش هر دو دوبار برای جایزه روزنامه‌نگاری GEN Data کاندید شده‌اند. یکبار در سال ۲۰۱۵ برای خودش و بار دوم در سال ۲۰۱۶ برای بهترین وبسایت سال در تصویرسازی داده شناخته شد. هدف عمرو العراقی همیشه معرفی روزنامه‌نگاران عرب به مفهوم تصویرسازی داده به عنوان ابزاری تازه برای داستان‌سرایی بوده است. همانطور که این وبسایت گسترش یافته، علاقه روزنامه‌نگاران عرب نیز به روزنامه‌نگاری داده بیشتر شده است. به همین دلیل عمرو و تیم نه نفره‌اش به تازگی اولین شبکه روزنامه‌نگاری وابسته به داده دنیای عرب (ADJN) را راه‌اندازی کرده‌اند. با عمرو گفتگویی داشتیم تا درباره این شبکه و اینکه چگونه صحنه روزنامه‌نگاری دنیای عرب را تغییر می‌دهد بیشتر بدانیم. 

۱. ایده‌ی راه‌اندازی شبکه روزنامه‌نگاری وابسته به داده در دنیای عرب از کجا آغاز شد؟ 
روزنامه‌نگاری داده شاهد رشد علاقه بسیار در پنج سال اخیر در تمام دنیا بوده‌ است، با این حال در دنیای عرب تنها دو سال است که روزنامه‌نگاری داده سر زبان‌ها افتاده. ایده خلق این شبکه در یک کنفرانسی در قاهره یک سال پیش شروع شد. این کنفرانس چیزی نزدیک ۳۵۰ روزنامه‌نگار عرب را که همگی به روزنامه‌نگاری داده علاقه‌مندند دور هم جمع کرده بود. آنجا درباره روزنامه‌نگاری داده صحبت کردیم و فرصت‌ها و چالش‌هایی که در دنیای عرب با آن روبرو هستیم و نیاز داشتن یک محیط که بتوانیم تجارب‌مان را با دیگران به اشتراک بگذاریم و در نهیت ADJN زاده شد.
. 
۲. درباره این شبکه و سرویس‌هایی که می‌تواند ارائه دهد بیشتر توضیح می‌دهید؟ 
وبسایت‌مان را دو ماه پیش در سه زبان راه‌اندازی کردیم. هدف‌مان این است که روزنامه‌نگاری داده را در دنیای عرب را حمایت کنیم و به روزنامه‌نگاران عرب کمک کنیم تا به نهایت توانایی‌هایشان برسند و ابزار تازه‌ای که می‌توانند در داستان‌سرایی به آنان کمک کنند را بصورت حرفه‌ای به کار گیرند. در کنار فواید داشتن یک شبکه، این وبسایت روزنامه‌نگاران عرب را با خبرهای بین‌المللی‌ای که توسط داده تولید شده‌اند آشنا می‌کند و فرصت‌های آموزشی، موقعیت‌های شغلی بوجود می‌آورد، همچنین افراد می‌توانند مقاله‌های مربوط به این موضوع را توسط متخصصان عرب یا متخصصان بین‌المللی بخوانند. 

۳. چرا تمرکز بر روی محتوای عربی در این زمینه باید باشد؟ چرا تنها به محتوای انگلیسی بسنده نمی‌کنید؟
نبود آموزش محتوای عربی با تمرکز بر روزنامه‌نگاری داده یکی از دلایل اصلی‌است که ما می‌خواهیم به جای آنکه به ترجمه‌هایی از مقاله‌های دیگر بسنده کنیم، محتوای خودمان را تولید کنیم. این بین نیازی برای درگیر کردن دو محتوا وجود دارد که مدارس روزنامه‌نگاری در دنیای عرب به تازگی متوجه اهمیت تدریس روزنامه‌نگاری داده در کلاس‌هایشان کرده است. برای مثال دو کتاب من «مبانی روزنامه‌نگاری داده» و «کتاب روزنامه‌نگاری داده برای حل مسائل حقوق بشری» در دانشگاه‌های عربی به عنوان بخشی از مفاد درسی‌شان تدریس می‌شود. 

۴. آیا این شبکه برای روزنامه‌نگاران داده تنها به صورت انحصاری کار می‌کند و روزنامه‌نگاران چگونه می‌توانند در این شبکه مشارکت کنند؟ 
عضویت در این شبکه باز است و رایگان برای تمام روزنامه‌نگاران عرب و موسسات خبری علاقه‌مند به این موضوع. اعضا می‌توانند در دوره‌های آموزشی تخصصی روزنامه‌نگاری داده، کنفرانس‌ها و سمینارها داخل و خارج از دنیای عرب شرکت کنند. روزنامه‌نگاران می‌توانند با به اشتراک گذاشتن هر گونه مطلبی درباره روزنامه‌نگاری داده، داستان‌ها و گزارش‌ها و ویدئوها در این شبکه مشارکت کنند. 

۵. تاکنون بازخورد و پاسخ به این شبکه چگونه بوده است؟ 
امروز، این شبکه شامل پنج موسسه رسانه، تحقیق و مشاوره تخصصی در روزنامه‌نگاری داده، به همراه ۳۰ روزنامه‌نگار از چند کشور متفاوت در دنیای عرب است. از زمان راه‌اندازی روزانه چیزی نزدیک ۱۰۰۰ بازدید کننده از این وبسایت داریم. همچنین مشارکت موفقی با دو موسسه داشته‌ایم. Ain Infographic Magazine ، که یک مجله سوریه‌ای تخصصی درباره روزنامه‌نگاری داده است وData 22 که یک وبسایت عربی‌ست که تخصصش در اینفرگرافیک‌ها، مطالعات و آمار و داده‌های روزنامه‌نگاری است. 
 
۶. در آینده چه برنامه‌هایی برای این شبکه وجود دارد؟ 
ما در حال حاضر در حال برنامه‌ریزی برای کنفرانس روزنامه‌نگاری داده در ماه نوامبر هستیم. همچنین امیدواریم که بتوانیم با موسسات و روزنامه‌نگاران و رسانه‌های دیگیر بیشتر مشارکت کنیم تا بتوانیم بخش آموزش روزنامه‌نگاری داده‌مان را پیشرفته‌تر کرده و در دنیا تولید محتوا کنیم. 

آیا به یادگیری تصویرسازی داده علاقه‌مندید؟ در دوره «داده‌هایتان را با بهترین گراف‌ها و نمودارها به تصویر بکشید» که توسط عمرو العراقی  تدریس می‌شود، ثبت‌نام کنید.