آماده کردن گوشی‌های هوشمند برای مستندسازی آفلاین

آیا این جعبه ابزار را مفید یافتید؟‌ به صورت ناشناس در نظرسنجی ما شرکت کنید و نظر خود را به اشتراک بگذارید. 

به رغم خاموشی اینترنت، کسانی که قصد مستند کردن رویدادها را دارند، همچنان می‌توانند شواهد ویدئویی را ثبت و ضبط کنند و آن ها را یا به صورت آفلاین، یا بعد از بازیابی دسترسی به اینترنت، با دیگران به اشتراک بگذارند.در این جا نکات و راهکارهایی را که از کنشگران و دیگر فعالان مستندسازی آموخته‌ایم، ارائه می کنیم تا بتوانید گوشی هوشمند خود را برای مستندسازی آفلاین آماده کنید. توجه داشته باشید که برای برخی از مراحل این راهنما، دسترسی به اینترنت ضروری است. بنابراین باید این مراحل را یا پیش از وقوع خاموشی اینترنت انجام دهید یا پس از بازیابی دسترسی به اینترنت. برای انجام این مراحل، پیش از آن که در موقعیت پراسترس و پرخطر قرار بگیرید، اقدام کنید.
همین حالا این گام‌ها را بردارید و با گوشی هوشمندتان تمرین کنید تا وقتی در شرایط بحرانی قرار می گیرید، کاملا آماده باشید. قطعی اینترنت در اغلب موارد با تشدید محدودیت‌های اطلاعاتی و سرکوب آزادی بیان و تجمعات همراه می‌شود. اگر کارتان مستندسازی است، باید تمهیدات ویژه‌ای برای حراست از خودتان و اطلاعاتی که در این بازه‌های زمانی ثبت می‌کنید، بیاندیشید. اگر این خطر وجود دارد که ماموران گوشی هوشمندتان را مصادره کنند یا شما را وادار به باز کردن قفل آن کنند تا محتوای آن را بازرسی کنند (چه در شرایط خاموشی اینترنت یا هر شرایط دیگری) حتما از گوشی جداگانه‌ای برای مستندسازی استفاده کنید و گوشی اصلی‌تان را برای استفاده‌های شخصی نگه دارید. با این روش می‌توانید اطلاعاتی را که با خود حمل می کنید، به حداقل برسانید) که لیست دوستان، فهرست تماس‌ها، حساب‌های کاربری و پیام‌ها را در بر می‌گیرد (حتی اگر قادر به استفاده از گوشی جداگانه نیستید، همچنان می توانید از این راهنما برای کاستن میزان داده‌های حساس و ارتقای امنیت گوشی اصلی تان استفاده کنید.)

اگر می‌خواهید از یک گوشی قدیمی‌تر استفاده کنید، اول اطلاعات موجود در آن را پاک سازی کنید.

برای پاک سازی گوشی، با Factory Reset آن را به تنظیمات اولیه برگردانید.

نکته: مطالعات انجام شده نشان می‌دهند با Factory Reset همه داده‌های موجود روی گوشی‌ها حذف نمی‌شوند. در واقع، تنها راه صددرصد مطمئن برای پاک‌سازی همه اطلاعات موجود روی گوشی‌ها، نابود کردن گوشی است، اما بدیهی است که نابود کردن گوشی وقتی قصد استفاده مجدد از آن را دارید، جزو گزینه‌ها نیست. در مطلبی که در این لینک آمده، یکی از مهندسان اندروید پیشنهاد می‌کند که برای پاک سازی موثر، محتوای گوشی خود را پیش از Factory Reset رمزگذاری کنید. رمزگذاری، حالت پیش فرض روی اکثر گوشی‌های امروزی است، اما اگر نبود می‌توانید برای فعال کردن آن ابتدا به بخش تنظیمات (Settings) بروید، سپس در قسمت امنیت (Security) این گزینه (Encrypt Phone before resetting) را فعال کنید. به این ترتیب وقتی گوشی را به تنظیمات اولیه بر می‌گردانید، کلید رمزگذاری گم می‌شود و خواندن همه داده‌های پاک نشده غیرممکن خواهد شد.

امنیت ابتدایی را روی گوشی ها اعمال کنید.

تمهیداتی برای تامین امنیت گوشی‌ها وجود دارند که در هر شرایطی مهم و کاربردی‌اند؛ هم در شرایطی که اینترنت قطع است و قصد مستندسازی دارید، هم در هر شرایط دیگری. در این جا به منابع دیگری از سازمان‌های دیگر لینک داده‌ایم:

• Security in a Box
• Electronic Frontier Foundation
• Digital First Aid
• Association for Progressive Communications
• Rory Peck Trust
• Freedom of the Press Foundation (Security)
• Freedom of the Press Foundation (Police)

حتما می‌دانید که هیچ ابتکاری نمی‌تواند امنیت صددرصد را تضمین کند، اما به هر حال به بعضی از راهکارهای کلیدی اشاره می کنیم:

● مطمئن شوید که محتوای گوشی‌تان رمزگذاری شده است. رمزگذاری روی گوشی‌های جدیدتر به صورت پیش فرض فعال است. اگر در مورد وضعیت رمزگذاری گوشی‌تان مطمئن نیستید، بخش تنظیمات امنیتی گوشی‌تان را چک کنید.
● سیستم عامل گوشی‌تان را مرتب به روزرسانی (آپدیت) کنید. با به روزرسانی مرتبا، بسیاری از حفره‌های امنیتی برطرف می‌شوند.
● اپلیکیشن‌های مهم موجود روی گوشی‌تان (از جمله اپلیکیشن های پیام رسانی) را مرتبا آپدیت کنید.
● برای گوشی‌تان رمز عبور محکمی بگذارید که دست کم از ۶ عدد تشکیل شده است و امکان ورود با لمس انگشت یا اسکن چهره را در آن غیر فعال کنید.
● برای صفحه گوشی‌تان تایمر قفل شدن بگذارید تا در صورتی که بیش از چند دقیقه بی‌استفاده ماند، به صورت خودکار قفل شود. 
● سرویس های مرتبط با موقعیت مکانی (Location Services) و پیشینه موقعیت‌های مکانی را غیرفعال کنید. گزینه‌های مرتبط با اسکن بلوتوث و وای فای را هم غیرفعال کنید. وضعیت دسترسی به موقعیت مکانی را برای هر یک از اپلیکیشن‌هایی که روی گوشی دارید هم بررسی کنید.
● وقتی به بلوتوث یا وای فای نیازی ندارید، حتما آن‌ها را غیرفعال کنید تا از رهگیری احتمالی گوشی‌تان پیشگیری کنید.
● وقتی به گوشی‌تان نیاز ندارید، خاموشش کنید.

اپلیکیشن‌های مفید مستندسازی را نصب کنید.

برای ثبت عکس و ویدئو می‌توانید از اپلیکیشن‌های پیش فرض موجود روی گوشی‌تان یا از اپلیکیشنی که در زمینه مستندسازی کمی تخصصی‌تر کار می‌کند - مثل ProofMode - استفاده کنید که هم امکان ثبت و استخراج داده‌ها و فراداده‌ها را فراهم می‌کند، هم امکانات دیگری نظیر تایید هویت، رمزگذاری و گالری‌های امن را دارد.

یکی از اپلیکیشن‌های مفید در زمان خاموشی اینترنت OONI Probe است که اپلیکیشنی متن باز (open-source) است و با اجرا روی گوشی شما به طور مستمر وب سایت‌ها و پلتفرم‌های فیلترشده را چک می‌کند. این اپلیکیشن می‌تواند به شما نشان دهد که سایت‌ها کجا، کی، چگونه و از سوی چه کسانی فیلتر می‌شوند. لطفا پیش از استفاده از این اپلیکیشن از خطرات احتمالی استفاده از آن آگاه باشید.

هنوز مطمئن نیستید که از چه اپلیکیشن‌هایی برای مستندسازی استفاده کنید؟ این جا در راهنمای آموزشی‌مان به برخی سوالات راهگشا پاسخ داده‌ایم:

بعضی از اپلیکیشن های روزمره را نصب کنید.

این که روی گوشی خود داده‌های محدودی داشته باشید اما از چند اپلیکیشن تخصصی استفاده کنید، می تواند شک برانگیز باشد. برای این که گوشی شما یک گوشی معمولی به نظر برسد، چند اپلیکیشن معمولی روزمره را هم نصب کنید که‌ استفاده از آن‌ها در محل زندگی‌تان رایج است (حتما آن‌ها را از منابع معتبر دانلود کنید) و برای عادی نشان دادن گالری عکس‌هایتان هم چند عکس بی‌خطر بگیرید و در آن ذخیره کنید.

برای اپلیکیشن‌های شبکه‌های اجتماعی، شاید بهتر باشد که حساب‌های کاربری جدیدی ایجاد کنید و روی گوشی تان به آن‌ها وصل باشید. البته باید به خاطر داشته باشید که ایجاد حساب‌های جعلی، تخطی از قوانین این پلتفرم‌ها محسوب می‌شود و شرایط تایید هویت در برخی از این پلتفرم‌ها هم ایجاد حساب‌های جعلی را دشوار می‌کند. گذشته از این‌ها، شما باید زمان قابل توجهی را صرف تولید محتوا و افزودن دوستان در این حساب‌های جدید بکنید، که می‌تواند پر زحمت باشد.

نصب کردن اپلیکیشن‌ها وقتی اینترنتی وجود ندارد.

بدیهی است که دانلود و نصب اپلیکیشن‌ها وقتی دسترسی به اینترنت وجود ندارد، دشوار است. اگر احتمال خاموشی اینترنت می‌رود، باید اپلیکیشن‌های مورد نیازتان را پیش از قطعی اینترنت دانلود کنید.

یک استراتژی که می‌تواند به شما و دیگران پس از قطعی اینترنت هم کمک کند این است که بسته اندرویدی (apk.) مرتبط با اپلیکیشن‌ها را از منابع معتبر دانلود کنید و آن را روی حافظه گوشی یا فلش مموری داشته باشید. داشتن این فایل‌های APK به صورت آفلاین به شما این امکان را می‌دهد که در هنگام خاموشی اینترنت هم بتوانید آن را با دیگران به اشتراک بگذارید.

اگرچه خودمان هنوز فرصت امتحان آن را نداشته‌ایم، اما اپلیکیشن F-Droid رابطی برای مبادله فایل‌های APK به صورت آفلاین ارائه می کند. از این جا می‌توانید راهنمای آن را ببینید. 

اطلاعات شخصی واقعی یا حساس خود را روی گوشی نگه ندارید.

سعی کنید از این گوشی‌تان فقط برای مستندسازی استفاده کنید. برای ایمیل، تماس‌های تلفنی یا پیام‌رسانی به دوستان‌تان یا کنشگرانی که می‌دانید ممکن است در معرض خطر قرار گیرند، از این گوشی استفاده نکنید. گوشی مختص مستندسازی را به هیچ یک از حساب‌های واقعی و اصلی خود وصل نکنید. 

از این امکانات برای پنهان کردن محتوا استفاده کنید. 

اگر کسی قصد بازرسی شما و گوشی‌تان را دارد، شاید بهتر باشد اهداف واقعی خود را پنهان کنید و یافتن محتوای موجود در گوشی را دشوارتر کنید. در شرایطی که قرار است گوشی شما به صورت سریع و دم دستی مورد بازرسی قرار گیرد، می‌توانید از این تاکتیک‌ها استفاده کنید:

● نام و آیکون‌های میان‌بری که برای دسترسی به اپلیکیشن‌ها روی گوشی‌تان وجود دارد را با استفاده از یک اپلیکیشن لانچر مانند Nova Launcher تغییر دهید.
● از یکی از امکانات حریم خصوصی که روی گوشی وجود دارد استفاده کنید. مثلا Private Mode برای گوشی‌های سامسونگ و Content Lock برای گوشی‌های ال جی.
● قرار دادن فایلی خالی با نام "nomedia." درون هر فولدری، جلوی ورود محتوای آن فولدر به بخش را خواهد گرفت. اگر حتی پس از قرار دادن این فایل، همچنان محتوای فولدر در گالری‌تان نمایش «گالری» داده می‌شود، باید Gallery cache را پاک‌سازی کنید. این ترفند ممکن است روی همه گوشی‌ها به یک شکل کار نکند. 

شما می‌توانید با استفاده از یک اپلیکیشن مدیریت فایل، فولدرهای مخفی ایجاد کنید. فولدرهایی که نام شان با نقطه(.) شروع می شود، مخفی خواهند بود. انتقال فایل به این فولدرهای مخفی را یا خودتان باید انجام دهید یا اگر از یک اپلیکیشن تصویربرداری نظیر Open Camera استفاده می‌کنید، می‌توانید در تنظیمات اپلیکیشن مسیر ذخیره سازی آن را مشخص کنید. مطمئن شوید که گزینه Show Hidden Files را در بخش تنظیمات غیرفعال کرده‌اید تا فایل‌های مخفی نمایش داده نشوند.

برخی از اپلیکیشن‌های تخصصی مستندسازی، مانند Tella یا Eyewitness to Atrocities محتوا را فقط در گالری های رمزگذاری شده جداگانه ای که محتویات آن فقط از درون اپلیکیشن قابل دسترسی است، ذخیره کنید. چنین اقدامی می تواند دسترسی به آن ها را برای کسانی که گوشی تان را بازرسی می کنند، دشوارتر کند. ذخیره سازی محتوا در «گالری‌های امن» نیازمند یک رمز عبور جداگانه است تا حتی وقتی گوشی تان قفل نیست هم محتویات آن رمزگذاری شده بمانند.

نکات مهمی درباره پنهان کردن محتویات گوشی

لطفا در نظر داشته باشید که تکنیک‌هایی که پیشتر به آن‌ها اشاره کردیم شاید برای رها شدن از دست کسی که وقت زیادی صرف بازرسی گوشی‌تان نمی کند کافی باشد، اما نمی تواند به طور موثری محتویات گوشی تان را از چشم کسی که مصمم است داده‌های مخفی شما را بیابد، دور نگه دارد.

این نکته را هم مد نظر داشته باشید که برخی از کشورها ممکن است قوانینی برای محدود کردن استفاده از اپلیکیشن‌های امنیتی مرتبط با رمزگذاری یا پاک‌سازی داده‌ها داشته باشند یا حتی آن را تحت پیگرد قضایی قرار دهند. در چنین شرایطی، استفاده از این اپلیکیشن‌ها و ترفندها، ممکن است از نگاه مقام‌های مسئول «تلاش برای از بین بردن شواهد» یا «مخدوش کردن روند تحقیقات» تلقی شود و جرمی قابل پیگرد باشد. اگر درباره قوانین مرتبط با این موضوع در کشورتان سوالی دارید، این نقشه جامع (مربوط به سال ۲۰۱۷) می تواند نقطه شروع خوبی باشد.

راه‌اندازی امکان به اشتراک‌گذاری (هم رسانی) آفلاین

ممکن است پس از ثبت و ضبط تصاویر به اینترنت دسترسی نداشته باشید، اما همچنان بخواهید بخشی از این داده‌ها را از گوشی تان خارج کنید؛ به دلایل امنیتی، یا برای آزاد کردن فضا در صورت محدود بودن حافظه، یا به هدف به اشتراک گذاری با دیگران. خالی کردن مرتب گوشی به شما کمک می کند که میزان اطلاعات بربادرفته یا لو رفته در صورت ضبط و مصادره گوشی تان را به حداقل برسانید.

حتی اگر نمی توانید به اینترنت وصل شوید، همچنان می‌توانید به صورت محلی با وای فای یا بلوتوث به دستگاه‌های دیگری متصل شوید، مثلا یک گوشی دیگر یا یک درایو USB متصل به وای فای. معمولا گوشی‌ها اپلیکیشن یا رابطی برای اتصال و انتقال داده‌ها دارند. اگر گوشی شما هم چنین امکانی را فراهم می کند، می توانید یک USB در حرکت (OTG) را هم به آن وصل کنید تا محتویات گوشی به درایو OTG یا یک دستگاه دیگر منتقل شود و درباره جزئیات این روش ها در دو راهنمای «به اشتراک گذاری و برقراری ارتباطات در هنگام خاموشی اینترنت» و «ویدئو به مثابه شاهد: ابزارهای فنی و انتقال فایل ها» به تفصیل گفته‌ایم .

پیش از آن که در شرایط بحرانی قرار بگیرید، تمرین کنید.

اگر به اینترنت دسترسی دارید، همین حالا گوشی‌تان را آماده کنید. سعی کنید با استفاده هر روزه از اپلیکیشن‌ها، بهره‌گیری از آن‌ها را در شرایطی که هیچ نگرانی امنیتی وجود ندارد، تمرین کنید. به این ترتیب با زیر و بم کار آشنا خواهید شد و استفاده از این اپلیکیشن ها برای شما آسان خواهد شد. کاری کنید که اصول پایه‌ی امنیت، روال معمول و پیش فرض شما باشد. در این صورت وقتی در موقعیتی بحرانی قرار گرفتید که دغدغه‌های دیگری را هم ممکن است با خود به همراه بیاورد، همه کارهای لازم را به سادگی انجام خواهید داد.

*************************************************************************************************************

آیا باید از این اپلیکیشن مستندسازی استفاده کنم؟

اپلیکیشن‌های بسیاری وجود دارند که می‌توانید از آن‌ها برای ثبت تصاویر ویدئویی استفاده کنید؛ از اپلیکیشن‌های دوربین پیش‌فرض گوشی گرفته تا اپلیکیشن‌های تخصصی‌تری مثل Eyewitness to Atrocities و Tella و ProofMode که برخی از آن‌ها امکاناتی دارند که فقط با دسترسی به اینترنت فراهم می‌شوند. بنابراین به خاطر داشته باشید که برخی از امکانات این اپلیکیشن‌ها در زمان خاموشی اینترنت ممکن است قابل استفاده نباشند. 

ما نمی‌توانیم بگوییم که مشخصا کدام اپلیکیشن برای شما مناسب‌تر است، چون پاسخ به این سوال کاملا بستگی به موقعیت شما، نیازهایتان و خطراتی دارد که با آن‌ها مواجه‌اید. می‌توانید به این پست وبلاگی «ارزیابی خطرات و تهدیدها» (برای درک بهتر) مراجعه کنید.

وقتی ارزیابی خطرات و تهدیدها را انجام دادید، با سوالات راه گشایی که در ادامه آمده می توانید ببینید کدام اپلیکیشن مستندسازی تصویری، بهتر از دیگران به کارتان می‌آید.

چه کسانی این اپلیکیشن را ساخته‌اند و آیا من به آن ها اعتماد دارم؟

همیشه باید توجه ویژه‌ای به سازندگان اپلیکیشن‌هایی که روی گوشی و سیستم‌های دیگر دانلود و نصب می کنید داشته باشید. آیا به آن‌ها اعتماد می‌کنید که شما را خواسته یا ناخواسته در معرض خطر قرار ندهند؟ در این جا نکاتی آمده که باید مد نظر قرار دهید:

● آیا سازندگان این اپلیکیشن خوش‌نامند؟ آدم‌های دیگری که در شبکه و گروه‌تان دارید درباره آن‌ها و ابزارهایی که ساخته‌اند چه می‌گویند؟
● آیا سازندگان این اپلیکیشن‌ها آسیب‌پذیرند؟ در نظر داشته باشید که با توجه به موقعیتی که دارند، تا چه اندازه به مقام‌های مسئول امکان دسترسی «در پشتی» ممکن است راضی به تحویل داده های شما شوند یا با ایجاد به داده های کاربران را بدهند و اینکه تابه حال این کار را کرده اند یا خیر؟
● داده های کاربران این اپلیکیشن در کدام کشورها ذخیره می شوند و در حوزه قضایی آن کشورها چه قوانینی درباره حراست از داده ها یا تحویل آن ها وجود دارد؟
● آیا مسئولیت نگه داری اپلیکیشن هم با سازندگان آن است؟ اگر آن ها مسئول نگه داری نباشند، احتمال هک شدن و نفوذ به آن ها با هدف قرار گرفتن حفره های امنیتی، افزایش می یابد. وب سایت سازندگان اپلیکیشن یا صفحه اپلیکیشن در گوگل پلی را چک کنید و ببینید آخرین نسخه آپدیت شده این اپلیکیشن مربوط به چه تاریخی است؟
● سازنده یا سازندگان اپلیکیشن تا چه اندازه در کار خود جاافتاده اند و آیا می توانند این اپلیکیشن را در طول زمان پایدار نگه دارند؟
● آیا این اپلیکیشن متن باز (open-source) است؟ احتمال کشف و رفع مشکلات امنیتی احتمالی در اپلیکیشن‌های متن باز بالاتر است چون موشکافانه می شوند. آیا سازندگان اپلیکیشن درباره کارآمدی و امنیت آن شفافیت دارند؟
● سازندگان اپلیکیشن چه انگیزه‌ها و مشوق‌هایی برای کارشان دارند و این انگیزه ها و مشوق‌ها چه تاثیری بر اعتبار آن ها دارند؟ مثلا آیا آن ها ماموریت ویژه ای دارند؟ به دنبال کسب سود هستند؟ از حمایت سرمایه گذاران خاصی برخوردارند؟
● اگرچه همواره نمی تواند نشانه مستقیمی در تایید اعتبار یک اپلیکیشن باشد، هزینه استفاده از یک اپلیکیشن می تواند نکته مهمی باشد که باید مد نظر داشت. برخی اپلیکیشن ها هزینه اشتراک بالایی دارند یا بابت هر ویدئو مبلغی از کاربر می گیرند برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره دفاع شخصی در برابر تجسس به راهنمای EFF مراجعه کنید.

این اپلیکیشن از کجا قابل دانلود است؟

شما همواره باید اپلیکیشن‌های مورد استفاده خود را از وب‌سایت‌ها یا منابع معتبر دانلود کنید. حتی اگر درباره اعتبار و امنیت یک اپلیکیشن مشخص تحقیقات جامعی انجام داده‌اید، اپ استورهای مرموز همچنان ممکن است فریب‌تان دهند و نسخه‌های جعلی اپلیکیشن‌ها را در برابرتان بگذارند که اهداف مخربی دارند. به عنوان مثال، سال گذشته یک سازمان فعال در زمینه حقوق دیجیتال به نام SMEX هشدار داد که برخی وب سایت‌های مشکوک مشغول بازاریابی برای اپلیکیشنی به نام «واتس اپ پلاس» هستند (برای شفاف سازی باید تاکید کنیم که واتس اپ پلاس محصول واتس اپ نیست) که به طور بالقوه ممکن است مشغول ذخیره سازی و فروش داده‌های کاربران باشد یا گوشی‌هایی که این اپلیکیشن روی شان نصب شده را در معرض حملات هکرها قرار دهد.

برخی از برنامه‌نویسان و اپلیکیشن سازانی که دغدغه امنیت دارند حتی کلیدهای رمزگذاری شده‌ای در اختیار کاربران قرار می‌دهند که با بهره گیری از آن ها می توان اصالت اپلیکیشن ها را بررسی کرد. آن ها معمولا راهنمایی هم برای شرح چگونگی بررسی و تایید این امضاهای دیجیتال ارائه می کنند.

داده‌های شما کجا ذخیره می‌شوند؟

برخی از اپلیکیشن‌های مستندسازی، داده های شما را فقط روی گوشی خودتان ذخیره می کنند، در حالی که بعضی دیگر علاوه بر گوشی، داده‌های کاربر را در جایی دیگر هم ذخیره می‌کنند. در بیشتر موارد این بستگی به طراحی و اهداف اپلیکیشن مورد نظر دارد. مثلا اپلیکیشن Eyewitness to Atrocities یک کپی از تصاویر را به یک پایگاه ذخیره سازی به نام Lexis Nexis می‌فرستد تا سازندگان آن بتوانند زنجیره مالکیت فایل ها و اصالت محتوای آن ها را تایید کنند. شما فقط در صورتی می توانید تصاویر و فایل های چندرسانه ای را از گالری رمزگذاری شده درون این اپلیکیشن خارج کنید که پیش از آن - برای حراست از موجودیت و امنیت فایل ها - در سرورهای Lexis Nexis ذخیره شده باشد.
این کاملا به شما و کارتان بستگی دارد که مشخص کنید می‌خواهید تصاویری که ثبت کرده اید فقط روی گوشی‌تان ذخیره شود یا می‌خواهید آن را جایی دور از دسترس که در کنترل خودتان است هم ذخیره کنید (امکانی که اپلیکیشن Tella فراهم می کند) یا حتی شاید بخواهید آن را برای سازمان یا پلتفرم مشخصی هم بفرستید که پیش تر اجازه دسترسی و استفاده از تصاویر را به آن ها داده اید. به خاطر داشته باشید که در زمان قطعی اینترنت نمی توانید بلافاصله آن چه ثبت کرده اید را برای کسی یا جایی بفرستید، بنابراین به اپلیکیشنی نیاز دارید که دست کم به صورت موقت امکان ذخیره سازی محلی (و ترجیحا تهیه نسخه بک آپ) را هم به شما بدهد. برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره بک آپ گرفتن یا همان نسخه پشتیبانی از موبایل بدون دسترسی به اینترنت، این راهنما را بخوانید.

اگر داده‌های شما قرار است در جای دیگری هم ذخیره شود، باید اطلاعات لازم درباره کشورهای میزبان را کسب کنید. این داده‌ها در آن کشورها تا چه اندازه آسیب پذیرند؟ چه در برابر احکام دادگاهی چه از راه های دیگر. اگر داده‌های شما در آن کشورها لو برود چه خطراتی متوجه شما خواهد بود؟ این سوالاتی است که باید پیش از ذخیره سازی داده‌ها، پاسخ شان را داشته باشید.

آیا این اپلیکیشن تصاویر من را رمزگذاری می کند؟

بعضی اپلیکیشن ها مثل Tella و Eyewitness Atrocities امکان رمزگذاری فایل‌ها یا ذخیره‌سازی رمزگذاری شده محتوا را فراهم می‌کنند که مستقل از گالری اصلی گوشی و متد رمزگذاری آن است. دلیلش این است که داده‌ها و فراداده‌ها (Metadata) هرگز بدون رمزگذاری نمانند مگر در شرایطی که از درون اپلیکیشن و با وارد کردن رمز عبور به آن دسترسی پیدا کنید. به عبارت دیگر یعنی حتی اگر قفل گوشی‌تان باز باشد، اپلیکیشن مستندسازی شما رمزگذاری شده باقی خواهد ماند. به این ترتیب سطح بالاتری از امنیت برای اپلیکیشن مستندسازی شما فراهم می شود. اگر تنظیمات اپلیکیشن شما به گونه ای است که به محض بازیابی دسترسی به اینترنت فایل های تصویری شما را به مکانی دیگر منتقل و در آن جا ذخیره می کند، این نکته را هم مد نظر قرار دهید که فایل ها در زمان انتقال و نیز در زمان ذخیره شدن در مکان دیگر، رمزگذاری شده می مانند یا نه. به عنوان مثال، اپلیکیشن EyeWitness این امکان را فراهم می کند. 

این نکته را هم به خاطر داشته باشید که اگرچه در بسیاری از نقاط جهان رمزگذاری کاملا قانونی است، بعضی کشورها ممکن است آن را محدود کنند یا حتی تحت پیگرد قضایی قرار دهند. این نقشه (بر اساس اطلاعات سال ۲۰۱۷) نقطه آغاز خوبی برای پاسخ گویی به سوالات تان درباره قوانین مرتبط با رمزگذاری در کشورهای گوناگون است. 

آیا این اپلیکیشن فراداده‌های مهم را هم (بدون دسترسی به اینترنت) ثبت می‌کند؟

فراداده (Metadata) داده‌ای است که اطلاعات عکس یا ویدئوی شما را تشریح می‌کند: زمان، تاریخ و موقعیت مکانی ثبت تصاویر، همه در فراداده ذخیره می‌شوند. این اطلاعات برای تشخیص، درک و تایید هویت و صحت سنجی عکس یا ویدئویی که به عنوان مدرکی از رویداد خاصی تهیه شده، بسیار ارزشمند است. در شرایط خاموشی اینترنت، توانمندی یک اپلیکیشن برای جمع آوری فراداده‌های خاص به صورت اتوماتیک و یا میسر کردن امکان اضافه کردن آسان اطلاعات توصیفی مرتبط با مکان، بسیار مفید است؛ به این خاطر که در صورت قطعی اینترنت ممکن است شما برای مدتی طولانی نتوانید آنچه مستند کرده‌اید را با کسی هم‌رسان کنید (و در این بازه زمانی ممکن است جزئیات مرتبط با شرایط موجود در لحظه را از یاد ببرید.)

اکثر اپلیکیشن‌های تخصصی مستندسازی مانند ProofMode ویژگی‌های تقویت شده‌ای برای ثبت فراداده‌ها دارند و فراداده‌هایی که جمع آوری و ثبت می‌کنند نسبت به آن چه در اپلیکیشن‌های دوربین پیش فرض روی گوشی‌ها ثبت می‌شوند، به طور چشم گیری بیش‌تر است. فراداده‌های تقویت شده می‌توانند داده‌های مرتبط با حسگر دوربین‌ها، سیگنال‌های بلوتوث یا وای فای موجود پیرامون، داده‌های مرتبط با دستگاه ثبت کننده، الگوریتم رمزگذاری و اطلاعات فراهم شده از سوی کاربر را در بر بگیرند. همه این موارد به تایید هویت و صحت سنجی ویدئو در آینده کمک می کنند.

این نکته را به خاطر داشته باشید که در شرایط خاموشی اینترنت، شما به اپلیکیشنی نیاز دارید که برای تولید یا ثبت فراداده‌ها، لزوما نیازی به انتقال داده‌ها نداشته باشد. برخی اپلیکیشن‌ها ممکن است به جای حسگرهای سخت افزاری، متکی به اینترنت باشند تا بتوانند فراداده‌های خاص را گردآوری و ثبت کنند. به عنوان مثال، اگر داده‌های مرتبط با موقعیت مکانی از روی دستگاه ثبت شده باشند، فراداده‌ها ممکن است فقط آخرین موقعیت مکانی که اتصال اینترنتی دستگاه برقرار بوده را نشان دهند، به جای این که موقعیت مکانی درست و واقعی سخت افزار را نشان دهند. در حالت ایده آل، اپلیکیشن مستندسازی شما باید این قابلیت را داشته باشد که بتوانید فراداده ها را به صورت محلی و بدون دسترسی به اینترنت هم ذخیره کنید (مانند Offline Mode در اپلیکیشن Tella) و همه فرم‌های موجود را هم ذخیره کند. 

آیا می توانم از داده‌های موجود روی اپلیکیشن، خروجی بگیرم؟

بسته به این که هدف‌تان از مستندسازی چه باشد، ممکن است قابلیت خروجی گرفتن از مستندهای ویدیویی و فراداده مرتبط با آن در اپلیکیشن، برای کارتان حیاتی باشد، آن هم در فرمتی که مختص آن اپلیکیشن خاص نیست. یعنی باید بتوانید این فایل‌های رسانه‌ای و فراداده‌ی آن را در محیط‌های خارج از این اپلیکیشن هم باز کنید و ببینید. 

قابلیت خروجی گرفتن یعنی این که شما و دیگران برای دسترسی به فایل‌های مستند شده، وابسته به یک اپلیکیشن خاص نیستید و این برای مراحل آینده و کار روی محتوا امکانات بیش تری به شما می‌دهد.

این نکته را هم در ذهن داشته باشید که برخی از فراداده‌ها ممکن است بدون دسترسی به پایگاه‌های داده خاص یا نمودارهای تبدیل فرمت برای تفسیر اعداد، قابل خواندن نباشند.(به عنوان مثال، در مورد شناسه های برجک های موبایل یا شبکه های وای فای). این نکته را هم در نظر داشته باشید که برخی از اپلیکیشن‌ها ممکن است زنجیره نگه‌داری از فایل‌ها را بسته نگه دارند و امکان خروجی گرفتن را به کاربران ندهند و حتی در بعضی دیگر از اپلیکیشن‌ها امکان خروجی گرفتن از ابتدا در ذهن طراحان‌اش نبوده باشد. 

این نکته را هم باید بدانید که برخی اپلیکیشن‌ها مانند Eyewitness و Atrocities ممکن است تا زمانی که فایل‌تان را روی یک سرور دور از دسترس آپلود نکرده اید، امکان خروجی گرفتن را به شما ندهند (که برای انجام چنین کاری طبعا نیاز به دسترسی به اینترنت دارید) و برخی اپلیکیشن‌ها هم اگرچه امکان خروجی گرفتن از فایل‌های رسانه‌ای را می‌دهند، (این امکان را برای فراداده ها غیرفعال کرده‌اند) به غیر از فراداده‌ای که در دل فایل‌ها موجود است. 

اگر نیاز به خروجی گرفتن دارید، در حالت ایده آل اپلیکیشن شما باید امکان تهیه یک نسخه خروجی بدون هیچ گونه تغییر و تحول را بدهد و همین طور یک کپی از فراداده در فرمت متنی خوانا و استاندارد به عنوان مثال فراداده های اپلیکیشن Tella در گالری این اپلیکیشن به صورت رمزگذاری شده ذخیره می شود، اما می توان خروجی در فرمت CSV هم از آن گرفت.

گذشته از این، در هنگام خاموشی اینترنت، لازم است بتوانید گزینه هایی برای خروجی گرفتن به اپلیکیشن های آفلاین یا دیگر سرویس های مستقل از اینترنت هم داشته باشید. بیشتر اپلیکیشن ها نوعی از هم رسانی را با تعبیه دکمه ای نظیر Share فراهم می کنند که با کلیک روی آن منوی هم رسانی باز می شود؛ که در ابزارهای اندرویدی به فهرستی از اپلیکیشن هایی می رسد که می توانند آن فرمت خاص از داده ها را باز کنند متاسفانه توسعه دهندگان اپلیکیشن ها می توانند منوی هم رسانی خود را به دلخواه تغییر دهند و به همین خاطر میان اپلیکیشن ها لزوما هماهنگی وجود ندارد برای حجم های بزرگ تری از داده ، ممکن است راه حل بهینه این باشد که از طریق یک اپلیکیشن مدیریت فایل (File Manager) به فایل های ذخیره شده دسترسی داشته باشید، اگرچه با این روش ممکن است نتوانید به فراداده ذخیره شده در پایگاه داده آن اپلیکیشن دسترسی داشته باشید. همچنین، این گزینه برای اپلیکیشن هایی که راهکار خودشان را برای فراهم می کنند، وجود ندارد، چرا که فایل ها به صورت رمزگذاری شده ذخیره می شوند. » گالری های امن « دسترسی به برای چنین اپلیکیشن هایی لازم است که قابلیت هم رسانی (Sharing) .درون اپلیکیشن تعبیه شود.

*************************************************************************************************************

نگه داری تصاویر قابل تایید در زمان خاموشی اینترنت

مدافعان حقوق بشر، کاوشگران و پژوهشگران و روزنامه‌نگاران، عموما به گزارش‌های مستند دست اولی متکی‌اند که به دست شاهدان عینی تصویربرداری شده است، تا بتوانند رسالت نظارت و گزارشگری خود را به انجام برسانند و موارد نقض حقوق بشر را مستند کنند. آن ها برای حصول اطمینان از این که بر اساس اطلاعات درست و دقیق اقدام می کنند، قدم هایی برمی دارند که سنجش اصالت و تایید صحت مستندات دریافتی شان را ممکن می سازد؛ فرآیندی که می تواند بسیار پرزحمت و زمان بر باشد.

به عنوان فردی که مستندسازی می کند، اقدامات ساده ای وجود دارند که شما با انجام آن ها می توانید فرآیند درستی سنجی فایل ها و مستندات خود را برای دیگران ساده تر کنید، تا بتوان به موقع و به شیوه ای موثر از آن استفاده کرد. این قدم های مهم در زمان خاموشی اینترنت اهمیت بیش تری می یابند.

این موارد را در نظر بگیرید:

● اگر نتوانید بلافاصله فایل های خود را آپلود کنید، تاریخ انتشار و اطلاعات موقعیت مکانی منتشر شده در شبکه های اجتماعی نمی تواند کمکی به سنجش اصالت بکند و تایید کند که ویدئوی شما در روز مشخصی یا پیش از آن یا در موقعیت مکانی خاصی تصویربرداری شده است.
● اگر دیگران هم نتوانند فایل های خود را آپلود کنند، ممکن است در مجموع تعداد فایل های مستند موجود که می تواند راهی برای تایید اصالت ویدئوی شما باشد هم کم باشد.
● اگر لازم باشد ویدئوی خود را چندین بار دست به دست کنید تا به مقصد نهایی برسد، ممکن است رهگیری منبع ویدئو برای دیگران دشوارتر شود.
● اگر لازم باشد که ویدئوی اصلی را از روی گوشی تان به دلایل امنیتی یا کمبود حافظه دستگاه بدون آن که نسخه پشتیبان (بک آپ) آن را روی کلاود قرار داده باشید حذف کنید، یا اگر لازم شود که از شر موبایل تان خلاص شوید، تایید اصالت ویدئو احتمالا دشوارتر خواهد شد.
● اگر جزئیات مرتبط با ویدئویی خاص را فراموش کنید یا اپلیکیشنی که از آن بهره می گیرید بدون دسترسی به اینترنت قادر به ذخیره سازی فراداده ها نباشد، دیگران ممکن است در تایید اصالت آن با مشکلاتی مواجه شوند.

ترفندهایی که در ادامه آورده ایم به شما کمک خواهند کرد تا در جریان خاموشی اینترنت بتوانید از ویدئوی خود حراست کنید تا قابلیت درستی سنجی و کارکرد آن به عنوان یک فایل مستند در آینده، حداکثری باشد.

جزئیات کمک کننده به تایید اصالت ویدئو را فراهم کنید یا از آن ها تصویربرداری کنید.

تلاش کنید جزئیاتی را در ویدئوی خود بگنجانید تا کار پژوهشگران و روزنامه نگاران را در آینده برای تایید اصالت ویدئو و تشخیص زمان و مکان آن آسان تر کند. می توانید از مکان های شناخته شده و افق شهر و نشانه های خیابان ها و پلاک ماشین ها، ورودی مغازه ها، پرچم ها و ساعت ها و صفحات روزنامه ها برای این منظور استفاده کنید. شما همچنین می توانید اطلاعات پایه نظیر نام و اطلاعات تماس خودتان (در صورت امن بودن چنین کاری) و ساعت، تاریخ و اطلاعات جی پی اس و موقعیت مکانی را روایت کنید، یا این که این ها را روی تکه کاغذی بنویسید و از آن فیلم بگیرید. هرچه جزئیاتی که فراهم می کنید بیش تر باشد، کار کسی که می خواهد اصالت ویدئو را تایید کند حتی اگر شما را نشناسد یا نداند ویدئو از کجا آمده است، آسان تر خواهد شد. نکات مرتبط با بهترین روش‌ها در ثبت، ضبط، ذخیره سازی و هم رسانی را از این جا ببینید.

توصیف و توضیح / فراداده اضافه کنید

از یکی از اپلیکیشن های فراوان مستندسازی بهره بگیرید که فراداده پیشرفته را ثبت می‌کنند و اطلاعات فنی را از روی گوشی شما می‌گیرند و به شما این امکان را هم می‌دهند که بتوانید توضیحات تکمیلی خود را به آن بیفزایید. این نکته را مد نظر داشته باشید که در جریان خاموشی و قطعی اینترنت، شما به اپلیکیشنی نیاز دارید که برای ضبط و ذخیره سازی فراداده نیازی به دسترسی به اینترنت نداشته باشد. برای اطلاعات بیش تر درباره نحوه انتخاب اپلیکیشن مناسب، می توانید مطلب «آیا باید از این اپلیکیشن مستندسازی استفاده کنم» را مطالعه کنید. تعدادی از فراداده‌هایی که با ProofMode ذخیره شده‌اند حتی اگر از اپلیکیشنی تخصصی برای مستندسازی استفاده نمی کنید هم می توانید اطلاعات تکمیلی را به شکل یادداشت، نقشه یا عکس به موبایل تان اضافه کنید. با استفاده از اپلیکیشن مدیریت فایل دلخواه خود می توانید ویدئوها را مرتب کنید و اطلاعات تکمیلی را به آن بیفزایید. 

مهم ترین اطلاعات تکمیلی یک ویدئو، زمان تصویربرداری، مکانی که واقعه در آن رخ داده و منبع آن است (که می تواند) نام و اطلاعات تماس خودتان باشد، در صورتی که اضافه کردن آن امنیت تان را به خطر نیندازد. فراداده را استخراج کنید و آن را به همراه ویدئو (که می توانید همه آن‌ها را در یک فایل زیپ قرار دهید) سپس با شخص یا اشخاصی که می خواهید به اشتراک بگذارید.

نسخه پشتیبان (بک آپ) تهیه کنید.

به صورت منظم از فایل های تصویری موجود روی موبایل تان، نسخه پشتیبان تهیه کنید. به عنوان مثال می توانید درایوهای وایرلس یا OTG را به موبایل تان وصل کنید تا حتی بدون دسترسی به کامپیوتر بتوانید بک آپ بگیرید. نکته هایی که در آورده ایم را به دقت مطلب «بک آپ گرفتن از فایل‌های رسانه‌ای موبایل بدون دسترسی به اینترنت یا کامپیوتر» مطالعه کنید.

با تهیه بک آپ می توانید مطمئن باشید که یک کپی از ویدئوهای شما حتی در صورتی که آسیبی به موبایل تان وارد شود یا مجبور شوید آن ها را از روی گوشی پاک کنید، جایی در دسترس خواهد بود. در اختیار داشتن یک کپی امن از ویدئوی اصلی شما این امکان را به پژوهشگران یا روزنامه نگارانی که آن را می بینند خواهد داد که بتوانند بعدها اصل ویدئو را از خودتان دریافت کنند )البته اگر بتوانند رد شما را پیدا کنند( و به این ترتیب زنجیره نگه داری از فایل کوتاه تر و کامل تر خواهد بود.

از طریق او تی جی یا درایو وایرلس از فایل های روی گوشی تان بک آپ بگیرید.

*************************************************************************************************************

بک آپ گرفتن از فایل های تصویری موجود در موبایل، بدون دسترسی به اینترنت یا کامپیوتر

تهیه نسخه پشتیبان (بک آپ) بسیار اهمیت دارد تا اطمینان حاصل کنید که فایل های مستند شما به صورت تصادفی حذف نمی شوند و یا در صورت مصادره شدن گوشی شما، از دست نمی روند. در زمان خاموشی یا کند شدن شدید اینترنت، ممکن است نتوانید به شیوه های معمول خود بک آپ بگیرید یا فایل های خود را به جای امن دیگری برسانید. کپی کردن این فایل ها به یک کامپیوتر یا لپ تاپ دیگر یکی از راه های بک آپ گرفتن است، اما از آن جایی که اغلب کاربران به چنین امکانی دسترسی ندارند، در این جا نکات و ترفندهایی آورده ایم که به شما در تهیه نسخه پشتیبان از فایل ها در هنگام خاموشی اینترنت یا زمانی که به کامپیوتری دسترسی ندارید، یاری می رسانند. 

استفاده از درایو وایرلس یا OTG

درایوهای OTG نوعی از فلش های یواس بی هستند که با بسیاری از ابزارهای اندرویدی (و نه همه آن ها) سازگارند. شما می توانید یک درایو OTG را مستقیما به موبایل تان وصل کنید یا از مبدل اوتی جی به یواس بی برای اتصال آن به یک حافظه (هارد) بیرونی استفاده کنید. با اوتی جی، موبایل شما برق لازم برای درایو را هم فراهم می کند. 

از برندهای مشهور درایوهای اوتی جی، می توان از سان دیسک (SanDisk) و کینگستون (Kingston) و سامسونگ نام برد که معمولا قیمتی بین ۸ تا ۲۵ دلار دارند و قیمت آن ها بسته به ظرفیت ذخیره سازی شان متفاوت است. از یک اوتی جی برای بک آپ گرفتن از فایل های گوشی تان استفاده کنید. 

درایوهای وایرلس هم شبیه هارد درایوهای معمولی اند، با این تفاوت که برای استفاده از آن ها به کابل نیازی ندارید. به این ترتیب می توانید ابزارهایی را که به صورت پیش فرض به هارد درایوها وصل نمی شوند به هارد درایو وصل کنید، از جمله گوشی هوشمندتان. یکی از مزیت های درایوهای وایرلس به درایوهای اوتی جی این است که هم زمان می توانید چندین ابزار مختلف را به آن ها وصل کنید. این امکان در شرایطی که اعتراضات در جریان است و شما در قالب یک تیم مشغول تصویربرداری هستید، می توان کمک بزرگی باشد. یعنی همه ویدئوها می تواند روی هاردی که یکی دیگر از اعضای تیم حمل می کند، ذخیره شود. این نکته را مد نظر داشته باشید که درایوهای وایرلس با نیروی باتری کار می کنند و باید شارژ شوند. 

سان دیسک احتمالا محبوب ترین برند در میان درایوهای وایرلس است، اگرچه برندهای دیگری هم وجود دارند. درایوهای وایرلس معمولا از درایوهای اوتی جی گران ترند و قیمت شان بسته به میزان ذخیره سازی از ۲۵ تا ۱۰۰ دلار است. قیمت هاردهایی که حافظه بزرگ تری دارند هم بسته به میزان ذخیره سازی داده ها از ۱۵۰ دلار شروع می شوند. 

از یک درایو وایرلس برای تهیه بک آپ از فایل های موجود روی موبایل استفاده کنید.

راه حل جایگزین: از یک گوشی استفاده نشده قدیمی بهره بگیرید. 

اگر هارد درایو بی سیم یا اوتی جی در اختیار ندارید اما یک گوشی قدیمی دارید که همچنان کار می کند، می توانید از آن برای بک آپ گرفتن استفاده کنید. تا زمانی که هر دو گوشی شما در مجاورت هم باشند، می توانید برای کپی کردن فایل های رسانه ای از یک گوشی به گوشی دیگر از بلوتوث، وای فای دیرکت یا اندروید بیم و ارتباطات کوتاه برد ان اف سی (NFC) استفاده کنید. بلوتوث و وای فای دیرکت هر دو مبتنی بر تکنولوژی های بی سیمی هستند که دو ابزار گوناگون را به هم متصل (Pair) می کنند بدون آن که نیازی به مسیریاب )روتر( یا اکسس پوینت دیگری در میانه باشد. وای فای دیرکت برد بالاتری دارد و محدوده گسترده تری را پوشش می دهد و سرعت انتقال داده ها هم در آن بالاتر از بلوتوث است، اما مصرف باتری آن به طور چشمگیری بیش تر است.

NFC هم برد بسیار کوتاه تری دارد (کم تر از ۴ سانتی متر) و سرعت انتقال داده اش هم بسیار پائین تر از بلوتوث و وای فای دیرکت است، اما سریع تر وصل می شود و مصرف باتری اش بسیار کم تر است و به همین خاطر برای انتقال سریع داده ها در سایز پایین وقتی هر دو گوشی یا ابزار را در دست دارید، می توانید از آن بهره بگیرید. 

با NFC، بلوتوث یا وای فای دیرکت، فایل بفرستید در گوشی شما احتمالا بلوتوث تعبیه شده است یا اپلیکیشن های مرتبط با NFC و وای فای دیرکت روی آن موجودند که امکان هم رسانی فایل ها با دیگر ابزارهای پیرامون را برای تان فراهم می کنند. اگر اپلیکیشن Files گوگل روی هر دو دستگاه نصب شده باشد، می توانید حتی به صورت آفلاین با استفاده از همین تکنولوژی ها فایل ها را هم رسانی کنید. 

نکته مهم: نقطه ضعف اتصال آسانی که با استفاده از این روش ها میسر می شود این است که این گونه ارتباطات امن نیستند.

اسکنرهای وای فای و بلوتوث می توانند به سادگی برای رهگیری موقعیت مکانی شما مورد استفاده قرار گیرند. نفوذگران ممکن است تلاش کنند تا به دستگاه شما متصل شوند، فایل های ناخواسته و بدافزار برای تان بفرستند یا حتی اگر سیستم تان آسیب پذیر باشد، کنترل آن را به دست بگیرند. برای این که امن تر باشید وقتی از این دستگاه ها استفاده نمی کنید حتما آن ها را خاموش نگه دارید و فقط وقتی به جای امنی می رسید آن ها را به حالت روشن برگردانید. سطح دسترسی به اپلیکیشن ها را فقط به چیزها یا کسانی که نیاز دارید محدود کنید و با به روزرسانی مستمر گوشی و حراست از آن با یک پسورد مستحکم، نکات پایه امنیت موبایل را رعایت کنید.

توضیحات تکمیلی و فراداده را هم اضافه کنید.

وقتی فایل ها را روی درایو اوتی جی، هارد وایرلس یا گوشی قدیمی تان ذخیره می کنید، اضافه کردن هرگونه توضیحات تکمیلی و فراداده می تواند بسیار مفید باشد. به عنوان مثال، بسیاری از اپلیکیشن های مستندسازی و تصویربرداری می توانند خروجی هایی در فرمت متنی CSV و JSON بدهند که فراداده های استخراج شده از دستگاه را هم در بر می گیرد (اطلاعاتی نظیر موقعیت مکانی، زمان و تاریخ) و هرگونه توضیحی که از سوی کاربر اضافه شده باشد. حتما مطمئن شوید که این فایل های متنی فراداده را هم به بک آپ تان اضافه کرده اید. 

فایل های فراداده هایی که با استفاده از اپلیکیشن ProofMode تولید شده اند. 

برای هارد و درایوهای خود رمز عبور بگذارید.

برای بسیاری از هاردها و درایوهای وایرلس می توانید رمز عبور انتخاب کنید. این کار از طریق اپلیکیشن موبایلی انجام می شود که به همراه هارد به کاربر خواهند داد. این نکته را مد نظر داشته باشید که پسورد گذاشتن برای هارد به معنی رمزگذاری (Encryption) آن نیست. اکثر هاردهای وایرلس و اوتی جی امکان رمزگذاری کل دیسک با فرمان ارسالی از موبایل را فراهم نمی کنند، اما رمزگذاری آنها ممکن است از طریق یک کامپیوتر میسر باشد. برای درایوهای ذخیره سازی داده ها رمز عبور بگذارید.

به رمزگذاری فایل ها هم فکر کنید. 

اگر نیاز دارید فایل های خود را به صورت امن تری ذخیره کنید، می توانید نسخه های بک آپ خود را رمزگذاری کنید. اگرچه شاید نتوانید کل هارد وایرلس یا اوتی جی خود را از راه موبایل تان رمزگذاری کنید، اما می توانید پیش از آن که فایل ها را به درایو منتقل کنید فرآیند رمزگذاری را به انجام برسانید. اپلیکیشن هایی نظیر ZArchiver و RAR امکان رمزگذاری فایل ها را روی گوشی های اندروید فراهم می کنند. به هوش باشید که باید پسوردهای رمزگذاری خود را به خاطر داشته باشید. اگر این پسورد را به هر دلیلی از یاد ببرید یا از دست بدهید، هرگز نمی توانید به آن فایل های رمزگذاری شده دسترسی داشته باشید. 

زیپ کردن و رمزگذاری فایل ها با استفاده از اپلیکیشن ZArchiver .روی یک گوشی موبایل، پیش از انتقال برای بک آپ این نکته را در ذهن داشته باشید که برخی کشورها ممکن است قوانینی علیه استفاده از امکان رمزگذاری داشته باشند.

استفاده از چنین امکانی برای پیش گیری از دسترسی مقام ها به داده های شما، ممکن است به عنوان تلاش برای از بین بردن شواهد یا مخدوش کردن روند تحقیقات، جرم تلقی شود و قابل پیگرد باشد. این نقشه از سال ۲۰۱۷ ممکن است قدیمی باشد. 

اما اگر درباره قوانین کشورتان پیرامون این موضوع سوالات و ابهاماتی دارید، نقطه شروع مناسبی است.

دو نسخه بک آپ در دو مکان مختلف داشته باشید.

داشتن فقط یک بک آپ همیشه بهترین راه حل نیست. به عنوان مثال، اگر ابزاری که بک آپ شما روی آن ذخیره شده به هر دلیلی آسیبی ببیند یا کارکردش تصادفا متوقف شود، ممکن است بک آپ خود را برای همیشه از دست بدهید. متخصصان فن آوری اطلاعات معمولا توصیه می کنند که بهتر است دو نسخه بک آپ داشته باشید. یعنی در مجموع سه نسخه از یک فایل یا مجموعه فایل خواهید داشت که بهتر است آن ها را در مکان های مختلف نگه داری کنید. به این ترتیب شما از خطرات و تهدیدهایی که ممکن است در انتظار هر یک از نسخه ها باشد، می کاهید. 

*************************************************************************************************************

به اشتراک‌گذاری فایل‌ها و ارتباطات در زمان خاموشی اینترنت

سرکوب و خاموشی اینترنتی که در کشمیر جاری است، طولانی ترین قطعی اینترنت است که در دل یک دموکراسی رخ داده و اثرات فاجعه باری بر زندگی مردم این منطقه داشته است. واتس اپ هم روی زخم آنها نمک پاشید و در دسامبر ۲۰۱۹ اکانت کشمیری ها را به دلیل آن که بیش از ۱۲۰ روز غیرفعال بودند، از دسترس خارج کرد. این سیاست واتس اپ است.

در هنگام نگارش این مجموعه در ژانویه ۲۰۲۰ ، دادگاه عالی هند حکم داد که قطعی نامحدود اینترنت در کشمیر «غیرقانونی و سو‌استفاده از قدرت» است. در پی صدور این حکم اینترنت پهن باند به صورت محدود و اینترنت موبایل به صورت کامل به برخی نقاط کشمیر بازگشت، اما کاربران فقط می توانستند به وبسایت‌های منتخبی که به «فهرست سفید» اضافه شده اند، دسترسی داشته باشند.
هدف از قطع اینترنت این است که امکان به اشتراک‌گذاری اطلاعات و برقراری ارتباط برای مردم مسدود شود و آن ها چاره ای جز روی آوردن به گزینه‌های جایگزین نداشته باشند؛ گزینه هایی همچون ارتباط موبایلی و پیامکی که شنودشان آسان تر است و امنیت پایین تری دارند. پیدا کردن راه هایی برای دور زدن محدودیت ها در زمان خاموشی سراسری اینترنت آسان نیست. در دوره ای که سخت ترین محدودیت ها در کشمیر اعمال شد و خاموشی سراسری برقرار بود مردم برای ارتباط با عزیزان شان به نامه های دست نوشته و پیک و پست روی آورده بودند.

ما نمی‌توانیم راه حل‌هایی قطعی برای دور زدن محدودیت‌ها در زمان قطعی اینترنت ارائه کنیم، اما از خلال گفت وگو با کنشگران و کسانی که تجربه زیست در زمان خاموشی را داشته اند، دریافته‌ایم که روش‌ها و رویکردهایی برای به اشتراک‌گذاری آفلاین و ارتباطات وجود دارند که ممکن است در چنین شرایط بغرنجی به کار بیایند؛ که البته بستگی به شرایط موجود دارند. لطفا در نظر داشته باشید که برای راه اندازی برخی از این گزینه ها نیاز به دسترسی به اینترنت دارید. یعنی باید اپلیکیشنی را دانلود و آماده بهره برداری کنید. 

فایل‌ها را از راه بلوتوث، وای فای دیرکت یا NFC به اشتراک بگذارید.

برای این که با گوشی‌تان به دیگر گوشی‌های پیرامون متصل شوید، از راه بلوتوث، وای فای دیرکت یا ارتباطات کوتاه برد (NFC) نیازی به اینترنت ندارید. روی برخی گوشی‌های قدیمی‌تر اندرویدی برای اشاره به NFC از اندروید بیم (Android Beam) استفاده می‌شود. بلوتوث و وای فای دیرکت هر دو تکنولوژی‌هایی هستند که می توانند دو دستگاه را بدون نیاز به مسیریاب (روتر) یا اکسس پوینت دیگری در میانه راه، به هم متصل کنند. وای فای دیرکت برد بیشتری دارد و انتقال داده‌ها در آن سریع تر از بلوتوث است، اما باتری بیش تری مصرف می کند. ارتباط کوتاه برد (ان اف سی) بردی کم تر از ۴ سانتی متر دارد و انتقال داده‌ها در آن بسیار کندتر از بلوتوث و وای فای دیرکت است، اما سرعت اتصال آن بالاتر است و مصرف باتری بسیار کم تری دارد. بنابراین می‌تواند برای انتقال فایل‌های کوچک وقتی هر دو دستگاه در دست تان است، گزینه مناسب تری باشد. 

ویژگی های بلوتوث، وای فای دیرکت و اندروید بیم
به احتمال زیاد امکان استفاده از بلوتوث، وای فای دیرکت و ان اف سی روی موبایل شما فراهم است و می توانید از میان گزینه های به اشتراک گذاری (Sharing) آن ها را پیدا کنید. گذشته از این، اپلیکیشن هایی نظیر Files By Google این فن آوری ها را به امکانات شان افزوده اند.

به اشتراک گذاری آفلاین در اپلیکیشن گوگل فایلز (Google Files)

نکته مهم: نقطه ضعف اتصال آسانی که با استفاده از این روش ها میسر می شود این است که این گونه ارتباطات امن نیستند. اسکنرهای وای فای و بلوتوث می توانند به سادگی برای رهگیری موقعیت مکانی شما مورد استفاده قرار گیرند. نفوذگران ممکن است تلاش کنند تا به دستگاه شما متصل شوند، فایل های ناخواسته و بدافزار برای تان بفرستند یا حتی اگر سیستم تان آسیب پذیر باشد، کنترل آن را به دست بگیرند. برای این که امن تر باشید وقتی از این دستگاه ها استفاده نمی کنید حتما آن ها را خاموش نگه دارید و فقط وقتی به جای امنی می رسید آن ها را به حالت روشن برگردانید. سطح دسترسی به اپلیکیشن ها را فقط به چیزها یا کسانی که نیاز دارید محدود کنید و با به روزرسانی مستمر گوشی و حراست از آن با یک پسورد مستحکم، نکات پایه امنیت موبایل را رعایت کنید. 

به اشتراک گذاری فایل ها از طریق درایوهای وایرلس یا شبکه وای فای محلی (WLAN)

یک هارد درایو وایرلس یا فلش درایو می تواند برای هم رسانی فایل ها میان اعضای یک تیم یا چندین نفر به صورت هم زمان مورد استفاده قرار گیرد. معمولا هاردهای وایرلس به همراه دستورات مشخص یا اپلیکیشن هایی عرضه می شوند که امکان ارتباط گوشی شما با هارد را فراهم می کنند و استفاده از آن ها هم نسبتا آسان است. به خاطر داشته باشید که حتما برای افزایش امنیت درایوی که در آن فایل ها را ذخیره می کنید، رمز عبور بگذارید. 

کاربران می توانند برای هم رسانی فایل ها به یک درایو وایرلس متصل شوند. اگر هارد وایرلس در اختیار ندارید، می توانید یکی از درایوهای یو اس بی معمولی را به مسیریاب (روتر) وصل کنید و آن گاه فایل ها را به اشتراک بگذارید. به عنوان مثال، یک مسیریاب مسافرتی که پورت یواس بی دارد را می توانید نسبتا ارزان تهیه کنید و نکته این که می توانید به سادگی آن را به هر جایی که بخواهید حمل کنید. کاربران بدون این که به اینترنت دسترسی داشته باشند، می توانند به سادگی از طریق یک شبکه محلی به درایو یواس بی وصل شوند. برای این که بتوانید فایل های ذخیره شده روی درایو یواس بی را روی موبایل تان ببینید، باید از اپلیکیشن مدیریت فایلی که به معدن داده های شبکه متصل می شود استفاده کنید؛ اپلیکیشنی مانند Solid Explorer. آدرس آی پی مسیریاب را معمولا می توانید در تنظیمات پیشرفته وای فای روی موبایل تان پیدا کنید.

کاربران می توانند به یک درایو یواس بی که به یک مسیریاب وایرلس وصل شده، متصل شوند و فایل ها را روی شبکه محلی به اشتراک بگذارند.

تصویر: از اپلیکیشن مدیریت فایلی نظیر Solid Explorer .بهره بگیرید تا بتوانید با موبایل تان به شبکه وصل شوید

یکی از گزینه های موجود دیگر برای این کار اپلیکیشن PirateBox است. پروژه ای که نرم افزاری رایگان ارائه کرده که با بهره گیری از آن کاربران می توانند همان طور که در بالا توضیح دادیم، فایل ها را به اشتراک بگذارند، با این تفاوت که با شما می توانید این کار را به صورت ناشناس انجام دهید. امکان چت و پیام رسانی هم در این اپلیکیشن ارائه «پایرت باکس» می شود. برای راه اندازی این اپلیکیشن باید از پیش آن را دانلود و نصب کنید و چند افزونه را هم به آن بیفزایید. توضیحات کامل را می توانید در وب سایت پایرت باکس ببینید.

با استفاده از چت های همتا به همتا ارتباط برقرار کنید.

دو اپلیکیشن پیام رسانی نسبتا جدیدی که اخیرا ارائه شده اند و از طریق شبکه کنشگران به ما معرفی شده اند Briar وBridgfy .هستند که هنوز امتحان شان نکرده ایم، اما می دانیم که گروه های دیگری مشغول تست آن ها هستند « آنها را آزمایش کرده و اطلاعات بیشتر در جعبه ابزارهای ما موجود است » :ایران در خاموشی

• جعبه ابزار اختلال در اینترنت
• جعبه ابزار قطع اینترنت
• جعبه ابزار خاموشی کامل

«یک اپلیکیشن متن باز» برایر (open-source) است که پیام ها را سرتاسری رمزگذاری می کند و به سروری مرکزی متکی نیست. برایر به جای ذخیره سازی داده ها روی یک سرور متمرکز، آن ها را روی دستگاه های کاربران ذخیره می کند. حتی وقتی دسترسی به اینترنت وجود ندارد شما می توانید از طریق این اپلیکیشن و مبتنی بر بلوتوث یا وای فای (وقتی همسان می کند) به موبایل ها و دیگر » تور « اینترنت وجود دارد، اپلیکیشن همه دستگاه های موجود را از طریق شبکه ابزارهای پیرامون تان متصل شوید. برایر امکان ایجاد گروه های خصوصی، انجمن های عمومی و وبلاگ هم ارائه می کند.

وقتی به صورت آفلاین از این اپلیکیشن استفاده می کنید، برد آن همان حداکثر برد بلوتوث یا وای فای است که نزدیک به ۱۰۰ متر است .

از طریق پیامک های رمزگذاری شده ارتباط برقرار کنید.

پیامک های متنی روی شبکه های موبایل ارسال می شوند و برای استفاده از آن ها نیازی به دسترسی به اینترنت نیست. احتمال این که امکان استفاده از پیامک حتی در زمان خاموشی اینترنت فراهم باشد بالاست. با این همه، اس ام اس سیستم بسیار ناامنی است. بر خلاف اپلیکیشن های مبتنی بر اینترنت نظیر واتس اپ یا سیگنال، پیامک ها به صورت سرتاسری رمزگذاری نمی شوند. این یعنی پیامک های متنی و فراداده (metadata) مرتبط با آن ها می توانند از سوی دولت ها یا اپراتورهای موبایل و یا هکرها در میانه راه شنود شوند. امکان جعل شماره ها (Spoofing) هم در سیستم پیامک رسانی فراهم است، به این معنی که فرستنده می تواند وانمود کند دارد از شماره خاصی این پیامک را برای تان ارسال می کند.

اگر لازم است از اس ام اس برای برقراری ارتباط استفاده کنید Silence اپلیکیشنی است که اس ام اس ها را سرتاسری اپلیکیشنی متن باز است و از پروتکل رمزگذاری سیگنال استفاده می کند. هنوز خودمان «سایلنس» رمزگذاری می کند موفق به آزمایش این اپلیکیشن نشده ایم، اما گزارش هایی از استفاده از آن دریافت کرده ایم. برای استفاده از آن، هم فرستنده و هم گیرنده باید اپلیکیشن را دانلود و نصب کرده و کلیدهایشان را با یکدیگر به اشتراک گذاشته باشند. از آن جایی که پیامک ها لزوما از مجرای اپراتور موبایل شما رد می شوند، حتی با استفاده از سایلنس هم این که دارید پیامکی رمزگذاری شده می فرستید و فراداده آن را هم رمزگذاری کرده اید، از طرف شرکت مخابراتی خدمات دهنده شما قابل رویت است. 

خاموشی موضعی: دور زدن سایت های فیلترشده

« همیشه به معنی قطع کامل اینترنت نیست. گاهی خاموشی می تواند صرفا با مسدود کردن دسترسی به » خاموشی اینترنت برخی وب سایت ها یا پلتفرم های شبکه های اجتماعی همراه باشد. دولت ها از طریق خدمات دهندگان اینترنت (ISP) می توانند وب سایت ها را بر اساس آدرس آی پی، محتوا یا دی ان اس آن ها فیلتر کنند. مطمئن نیستند آیا وب سایتی برای شما فیلتر شده یا نه؟ سازمان هایی نظیر OONI بر روند فیلترینگ و ایجاد اختلال در اینترنت در سراسر «نت بلاکس» و جهان نظارت دارند و گزارش های مستمر منتشر می کنند.

خوش بختانه تا زمانی که دسترسی شما به اینترنت برقرار است، راه هایی برای دور زدن محدودیت ها و فیلترینگ وجود دارند. همچون رمزگذاری، باید این نکته را در خاطر داشته باشید که تلاش برای دور زدن وب سایت های فیلترشده هم ممکن است بنا بر قوانین جایی که در آن زندگی می کنید، جرم باشد.

وی پی ان

یک راه برای دور زدن فیلترینگ وب سایت هایی که بر اساس آدرس آی پی یا محتوا فیلتر شده اند، استفاده از شبکه خصوصی مجازی، یا همان وی پی ان است. ProtonVPN و TunnelBear دو نمونه از وی پی ان ها هستند. وقتی از طریق وی پی ان به اینترنت وصل می شوید، ترافیک اینترنت تان رمزگذاری شده و از مجرای سرور وی پی انی که در مکان دیگری (یا حتی کشور دیگری) مستقر است، می گذرد. به این ترتیب مقصد نهایی و محتوای ترافیک اینترنت شما از چشم خدمات دهنده اینترنت تان پنهان می ماند.

این نکته را مد نظر داشته باشید که برخی دولت ها استفاده از وی پی ان را ممنوع کرده اند و ممکن است تلاش کنند اتصالات وی پی ان شما را کشف و مسدود کنند. استفاده از وی پی ان امن و معتبر هم نکته مهمی است و بهتر است از گزینه هایی استفاده کنید که داده ها و گزارش های فعالیت شما را ذخیره نمی کنند، چون در آن صورت خدمات دهنده اینترنت ممکن است بتواند جزئیات فعالیت های شما در اینترنت را ببیند. دقت کنید که خدمات دهنده وی پی ان شما در کدام کشور مستقر است و بسته به موقعیت جغرافیایی آن ها، کدام قوانین ممکن است شامل حال شما شود. این نکته را هم در نظر داشته باشید که وی پی ان های مورد تایید دولت ها ممکن است در واقع امکان شنود و بازرسی داده های شما را برای آن ها فراهم کنند.

سرورهای دی ان اس

سیستم نام گذاری دامنه‌ها (DNS) سرورهایی هستند که برای ترجمه نام دامنه‌های اینترنتی یا URL ها به آدرس آی پی کار می‌کنند. اینترنت، وب سایت‌ها را فقط از آدرس آی پی آن ها می‌شناسد. خدمات دهنده اینترنت (ISP) می‌تواند تنظیمات سرورهای دی ان اسی را که تحت کنترل دارد به گونه ای تغییر دهد که برخی درخواست ها مسدود شوند یا به ازای آن دستورها صفحات نامرتبطی بارگذاری شوند که به شما اعلام می کنند دسترسی به وب سایتی که می‌خواهید مسدود است. در سال ۲۰۱۴ نخست وزیر ترکیه، رجب طیب اردوغان، تلاش کرد تا با بهره‌گیری از همین تکنیک در جریان انتخابات ترکیه دسترسی به توییتر را مسدود کند. این تلاش با واکنش سریع کنشگران که راهنمای گام به گام استفاده از وی‌پی‌ان‌ها و تغییر سرورهای دی ان اس را منتشر کردند، ناکام ماند.

شما می‌توانید تنظیمات پیش فرض سرورهای دی ان اس (DNS) را روی تنظیمات شبکه یا وای فای موبایل خود تغییر دهید. به جای سرورهای دی ان اس پیش فرض، می‌توانید از سرورهای جایگزین از جمله Google Public DNS استفاده کنید. شما می‌توانید آدرس های دی ان اس (DNS) را در تنظیمات پیشرفته وای فای تغییر دهید. فقط به خاطر داشته باشید که بهتر است پیش از اعمال هر تغییری از تنظیمات پیشین تان اسکرین شات بگیرید تا در صورت لزوم به آن برگردید.

این ها فقط دو راه حل موجود برای دور زدن رایج ترین تکنیک های فیلترینگ‌اند. برای اطلاعات دقیق‌تر و کامل‌تر می‌توانید راهنماهایی را که در این وب سایت ها ارائه می‌شوند، مطالعه کنید : Internet Society و Access Now و Security-in-a-Box و EFF.

آیا این جعبه ابزار را مفید یافتید؟‌ به صورت ناشناس در نظرسنجی ما شرکت کنید و نظر خود را به اشتراک بگذارید.